412
คู่
มื
อหลั
กสู
ตรความปลอดภั
ยของผู้
ป่
วยขององค์
การอนามั
ยโลก: ฉบั
บสหวิ
ชาชี
พ (ฉบั
บภาษาไทย) เล่
ม 4
(commission)] หรื
อเมื่
อสิ่
งที่
ถู
กไม่
ได้
ถู
กท�
ำ [การตั้
งใจไม่
กระท�
ำ (omission)]
การฝ่
าฝื
นแตกต่
างจากความผิ
ดพลาดที่
เกิ
ดจากระบบ การฝ่
าฝื
นเป็
น
ความผิ
ดพลาดที่
มี
สาเหตุ
มาจากการเบี่
ยงเบนที่
ไตร่
ตรองของบุ
คคลคนนั้
น
จากแนวปฏิ
บั
ติ
หรื
อมาตรฐานของการดู
แล
6
ความผิ
ดพลาดและผลลั
พธ์
มี
ความเชื่
อมโยงกั
นโดยไม่
สามารถแยกจาก
กั
นได้
7
นั
กศึ
กษาคงจะมี
โอกาสเห็
นอยู
่
บ่
อยๆ ว่
าผลลั
พธ์
ที่
ไม่
ดี
ที่
เกิ
ดกั
บ
ผู
้
ป่
วยนั้
นไม่
เกี่
ยวข้
องกั
บความผิ
ดพลาดของมนุ
ษย์
การรั
กษาบางอย่
างท�
ำให้
เกิ
ดการแทรกซ้
อน ทั้
งที่
อยู
่
ภายใต้
การดู
แลและภายใต้
สถานการณ์
ที่
ดี
ที่
สุ
ด
และมี
ความผิ
ดพลาดอื่
นๆ อี
กมากมายที่
ไม่
น�
ำไปสู
่
ผลลั
พธ์
ที่
ไม่
ดี
ตราบใดที่
สามารถจะรู
้
ได้
ทั
นและด�
ำเนิ
นแก้
ไขที่
เหมาะสมจั
ดการกั
บความเสี
ยหายที่
อาจ
เกิ
ดขึ้
น ในบางครั
้
งดั
งที่
กล่
าวไว้
ในหั
วข้
อที่
3 ผู
้
ป่
วยสามารถฟื
้
นหายได้
เองและ
สบายดี
แม้
ว่
ามี
การท�
ำผิ
ดพลาด เพราะว่
าร่
างกายหรื
อระบบภู
มิ
คุ
้
มกั
นช่
วยสกั
ด
กั้
นการรั
กษาที่
ผิ
ดนั
้
น
มี
ความส�
ำคั
ญที่
ต้
องชี้
ให้
เห็
นว่
า ในค�
ำจ�
ำกั
ดความของความผิ
ดพลาดนี้
ไม่
ได้
มี
การกล่
าวถึ
งผลลั
พธ์
ของความผิ
ดพลาด เมื่
อใดที่
มี
ผลลั
พธ์
ที่
ไม่
ดี
เราก็
มั
กจะคิ
ดว่
ามี
ความผิ
ดพลาดเกิ
ดขึ้
น แต่
ในความเป็
นจริ
งแล้
วความผิ
ดพลาด
ส่
วนใหญ่
ในการดู
แลรั
กษาไม่
น�
ำไปสู
่
ผลเสี
ยแก่
ผู
้
ป่
วย เพราะมี
การรั
บรู
้
ถึ
ง
ความผิ
ดพลาดก่
อนที่
จะเกิ
ดผลเสี
ย และสถานการณ์
ได้
รั
บการแก้
ไข ไม่
เป็
น
ที่
สงสั
ยเลยว่
าผลลั
พธ์
มั
กจะมี
อิ
ทธิ
พลต่
อการรั
บรู
้
ของเราที่
เกี่
ยวกั
บความ
ผิ
ดพลาด มั
กมาจากปรากฏการณ์
ที่
เรี
ยกว่
า อคติ
จากการมองย้
อนเหตุ
การณ์
ซึ่
งองค์
ความรู
้
เกี่
ยวกั
บผลลั
พธ์
ของสถานการณ์
มี
อิ
ทธิ
พลต่
อการรั
บรู
้
ของเรา (มั
กเป็
นด้
านที่
ไม่
พึ
งปรารถนา) เกี่
ยวกั
บมาตรฐานการดู
แลทั้
งก่
อน
และระหว่
างการเกิ
ดอุ
บั
ติ
การณ์
นี้
[2]
เราควรมาพิ
จารณา “ความผิ
ดที่
ไร้
เหตุ
ผล” อั
นสุ
ดท้
ายของเราที่
เกิ
ดขึ้
นใน
ชี
วิ
ตประจ�
ำวั
น
8
9
10
เพื่
อที่
จะเป็
นการเตื
อนสติ
ถึ
งความผิ
ดพลาด
ที
่
หลี
กเลี่
ยงไม่
ได้
ว่
าเป็
นความจริ
งพื้
นฐานของชี
วิ
ต (ดู
หั
วข้
อที่
2
ท�
ำไมการน�
ำ
ปั
จจั
ยด้
านมนุ
ษย์
มาใช้
จึ
งมี
ความส�
ำคั
ญต่
อความปลอดภั
ยของผู
้
ป่
วย
)
T2
ความจริ
งที่
ท้
าทายผู้
ปฏิ
บั
ติ
งานบริ
การสุ
ขภาพคื
อ กระบวนการทาง
สมองเดี
ยวกั
นที่
น�
ำเราไปสู่
การท�
ำ “ความผิ
ดที่
ไร้
เหตุ
ผล” นอกที่
ปฏิ
บั
ติ
งาน