279
คู่
มื
อหลั
กสู
ตรความปลอดภั
ยของผู้
ป่
วยขององค์
การอนามั
ยโลก: ฉบั
บสหวิ
ชาชี
พ (ฉบั
บภาษาไทย) เล่
ม 3
การรั
กษา ที่
จะหาคนมารั
บผิ
ดชอบตามกฎหมายเมื่
อมี
การปฏิ
บั
ติ
ที่
ผิ
ด และ
ง่
ายกว่
าการพิ
จารณาในระดั
บการจั
ดการ [47]
ในปี
ค.ศ.1984 เปอร์
โรว์
(Perrow) [48] เป็
นคนแรกๆ ที่
เขี
ยน
เกี่
ยวกั
บความจ�
ำเป็
นที่
ควรจะหยุ
ด “การชี้
นิ
้
ว” ไปที่
คน เมื่
อเขาสั
งเกตว่
า
60-80% ของความล้
มเหลวของระบบมี
ส่
วนมาจาก “ความผิ
ดพลาดของ
ผู
้
ปฎิ
บั
ติ
(operator error)” [5] ในช่
วงเวลานั้
นวั
ฒนธรรมที่
แพร่
หลายในการ
ตอบสนองต่
อความผิ
ดพลาด คื
อ การลงโทษคนที
่
กระท�
ำผิ
ดมากกว่
าที่
จะ
กล่
าวถึ
งปั
ญหาที่
เกี่
ยวข้
องกั
บระบบที่
มี
ส่
วนท�
ำให้
เกิ
ดความผิ
ดพลาด เบื้
อง
ลึ
กที่
อยู
่
ภายใต้
การปฏิ
บั
ติ
นี้
คื
อความเชื่
อว่
า คนได้
รั
บการฝึ
กอบรมเพื่
อการ
ปฏิ
บั
ติ
งานมาแล้
ว ความล้
มเหลวในการปฏิ
บั
ติ
งานจึ
งเกี่
ยวข้
องกั
บความ
ล้
มเหลวของการกระท�
ำของคนๆ นั้
น จึ
งสมควรจะถู
กลงโทษ เปอร์
โรว์
เชื่
อ
ว่
าการแยกส่
วนของสั
งคมและเทคนิ
ค (social-technical breakdown) เป็
น
ผลตามธรรมชาติ
ที่
เกิ
ดจากระบบเทคโนโลยี
ที่
ซั
บซ้
อน [31] การศึ
กษาอื่
นๆ
[49] ได้
เพิ่
มเติ
มทฤษฎี
นี้
โดยเน้
นไปที่
บทบาทของปั
จจั
ยมนุ
ษย์
ทั้
งในระดั
บ
ปั
จเจกและระดั
บสถาบั
น
รี
สั
น [40] ได้
เพิ่
มเติ
มจากงานของเปอร์
โรว์
[48] และเทอร์
เนอร์
[33] โดยให้
เหตุ
ผลเพิ
่
มเติ
มสองประการในเรื่
องความผิ
ดพลาดของมนุ
ษย์
ประการแรก การกระท�
ำของมนุ
ษย์
ส่
วนใหญ่
ถู
กจ�
ำกั
ดและถู
กควบคุ
มโดย
ปั
จจั
ยที่
อยู่
นอกเหนื
อการควบคุ
มของเขา ตั
วอย่
างเช่
น นั
กศึ
กษาพยาบาล
ต้
องท�
ำตามนโยบายและวิ
ธี
การที่
เจ้
าหน้
าที่
พยาบาลพั
ฒนาขึ้
นมา ประการ
ที่
สอง คนไม่
สามารถหลี
กเลี่
ยงการกระท�
ำที่
เขาไม่
ได้
ตั้
งใจจะท�
ำได้
ตั
วอย่
าง
เช่
น นั
กศึ
กษาทั
นตกรรมที่
ต้
องการให้
ผู
้
ป่
วยเซ็
นยิ
นยอมเพื่
อการผ่
าตั
ด อาจ
ไม่
รู
้
กฎในการเซ็
นใบยิ
นยอม นั
กศึ
กษาพยาบาลคนหนึ่
งอาจไม่
เข้
าใจถึ
ง
ความจ�
ำเป็
นในการตรวจสอบก่
อนการท�
ำหั
ตถการว่
าใบเซ็
นยิ
นยอมถู
กเซ็
น
หรื
อยั
ง หรื
อผู้
ป่
วยอาจบอกแก่
นั
กศึ
กษาว่
าไม่
เข้
าใจใบเซ็
นยิ
นยอมที่
เซ็
นไป
และนั
กศึ
กษาไม่
ได้
บอกเรื่
องนี้
แก่
แพทย์
ความผิ
ดพลาดเกิ
ดจากหลายสาเหตุ
ทั้
งจากตั
วบุ
คคล จากงาน จาก
สถานการณ์
และองค์
กร ตั
วอย่
างเช่
น หากนั
กศึ
กษาทั
นตกรรม นั
กศึ
กษา
แพทย์
หรื
อนั
กศึ
กษาพยาบาล เดิ
นเข้
ามาในห้
องปราศจากเชื้
อ โดยไม่
ได้
ล้
างมื
อด้
วยวิ
ธี
ที่
ถู
กต้
อง อาจเป็
นเพราะนั
กศึ
กษายั
งไม่
เคยเรี
ยนรู
้
วิ
ธี
ที่
ถู
กต้
อง