478
คู่
มื
อหลั
กสู
ตรความปลอดภั
ยของผู้
ป่
วยขององค์
การอนามั
ยโลก: ฉบั
บสหวิ
ชาชี
พ (ฉบั
บภาษาไทย) เล่
ม 4
จิ
ตวิ
ทยา
องค์
ประกอบสุ
ดท้
ายคื
อ ความส�
ำคั
ญของความเข้
าใจเรื่
องจิ
ตวิ
ทยา
ของการมี
ปฏิ
สั
มพั
นธ์
ซึ่
งกั
นและกั
นระหว่
างคนและคนกั
บระบบ การเปลี่
ยน
แปลงใดๆ ไม่
ว่
าใหญ่
หรื
อเล็
กจะมี
ผลกระทบ และความรู
้
ทางจิ
ตวิ
ทยา
สามารถช่
วยให้
เราเข้
าใจได้
ว่
า ท�
ำไมคนถึ
งตอบสนองและท�
ำไมคนถึ
งต่
อต้
าน
ตั
วอย่
างเช่
น ผู
้
ปฏิ
บั
ติ
งานหอผู
้
ป่
วยอายุ
รกรรมในโรงพยาบาลแห่
งหนึ่
ง มี
การ
ตอบสนองแตกต่
างกั
นมากต่
อเหตุ
การณ์
ที่
คล้
ายกั
น เช่
น การน�
ำระบบ
ควบคุ
มก�
ำกั
บมาใช้
หาเหตุ
การณ์
ที่
ไม่
พึ
งประสงค์
ปฏิ
กิ
ริ
ยาที่
แตกต่
างกั
นของ
ผู้
ปฏิ
บั
ติ
งานควรได้
รั
บพิ
จารณา เมื่
อจะน�
ำการเปลี่
ยนแปลงมาใช้
ทั
้
งสี่
ส่
วนองค์
ประกอบมารวมเป็
นระบบความรู
้
พื้
นฐานของการปรั
บปรุ
ง
จากแนวคิ
ดของเดมิ่
ง การปรั
บปรุ
งจะเกิ
ดขึ้
นไม่
ได้
หากปราศจากการกระท�
ำต่
อ
ไปนี้
คื
อ การพั
ฒนา การทดสอบและการน�
ำการเปลี่
ยนแปลงไปใช้
แนวคิ
ดการเปลี่
ยนแปลงพื้
นฐาน
6
โนแลนและแชล (Nolan and Schall) [6] ให้
ค�
ำจ�
ำกั
ดความของ
แนวคิ
ดการเปลี่
ยนแปลงว่
า เป็
นความคิ
ดทั่
วไปที่
มี
คุ
ณค่
าที
่
ถู
กพิ
สู
จน์
แล้
ว และมี
รากฐานทางวิ
ทยาศาสตร์
ที่
เชื่
อถื
อได้
หรื
อมี
หลั
กตรรกะส�
ำคั
ญ
ที่
สามารถกระตุ
้
นให้
เกิ
ดความคิ
ดเห็
นเฉพาะอย่
าง เพื่
อการเปลี่
ยนแปลง
ที่
น�
ำไปสู
่
การปรั
บปรุ
งที่
ดี
ขึ้
น โนแลนและแชลระบุ
แหล่
งความคิ
ดต่
างๆ
เกี่
ยวกั
บการเปลี่
ยนแปลงที่
เป็
นไปได้
มาจากที่
ไหนก็
ได้
เช่
น การคิ
ดอย่
าง
มี
วิ
จารณญาณเกี่
ยวกั
บระบบในปั
จจุ
บั
น การคิ
ดริ
เริ่
มอย่
างสร้
างสรรค์
การ
สั
งเกต กระบวนการ ความคิ
ดจากวรรณกรรม ข้
อเสนอแนะของผู
้
ป่
วย หรื
อ
มุ
มมองที่
ได้
จากสถานการณ์
อื่
นๆ ที่
ต่
างกั
นโดยสิ้
นเชิ
ง
คนจ�
ำนวนมากมี
สั
ญชาตญาณในการน�
ำแนวคิ
ดเรื่
องการเปลี่
ยนแปลง
มาใช้
ในชี
วิ
ตประจ�
ำวั
น เช่
น การตั
้
งค�
ำถามว่
า เขาต้
องการเปลี่
ยนแปลงอะไร
เพื่
อท�
ำให้
สถานการณ์
ต่
างๆ ดี
ขึ้
น ตั
วอย่
างเช่
น การไม่
มี
วิ
นั
ยในการเรี
ยน
ความตึ
งเครี
ยดกั
บสมาชิ
กของครอบครั
วหรื
อการเข้
ากั
บเพื่
อนร่
วมงาน
ไม่
ได้
เป็
นต้
น เขามั
กตั้
งค�
ำถามกั
บตั
วเองว่
า “ฉั
นสามารถท�
ำอะไรได้
บ้
างเพื่
อ
ปรั
บปรุ
งให้
สถานการณ์
ดี
ขึ้
น”